‘Hoe groter hoe beter’ geldt wat mij betreft niet voor kunst. Zelf ben ik dol op kleine werkjes. Je gaat er makkelijk aan voorbij, maar als je even de tijd neemt om goed te kijken dan zijn ze je tijd meer dan waard.
Klein maar fijn
Een prachtig voorbeeld van grootse kleine kunst is deze gebedssnoer. Op het eerste gezicht lijkt het een fraai sieraad met vrolijke portretten van mensen in de bloei van hun leven. Lijkt. Want te midden van de levendigheid staat een macaber gezelschap.
Gebed met een eind
Twee skeletten brengen een christelijke moraal in de rozenkrans: ‘Cogita Mori’, denk aan de dood. Voor de gelovige houder was de snoer een herinnering aan de tijdelijkheid van het leven. Niet in de betekenis van ‘carpe diem’ (yolo!), maar als waarschuwing voor Gods naderende oordeel.
Om de boodschap kracht bij te zetten, is de snoer aan ieder uiteinde afgezet met een ijzingwekkende bedel. De onbekende kunstenaar vervaardigde met uiterste precisie twee kleine kopjes. In een paar centimeter ivoor sneed hij het gezicht van een overleden man, waarvan de helft al verteerd is door de dood. Wat kan schoonheid soms gruwelijk zijn!
Afbeeldingen: Onbekende Duitse meester, gebedssnoer, ca. 1500–1525, ivoor, zilver, deels verguld, collectie Metropolitan Museum of Art, New York.
Een Koud Kunstje 